دریافت شماره شبای تمام بانک ها

دنیای اطلاعات: برای به دست آوردن شماره شبا، بانک مورد نظر را انتخاب کنید سپس شماره حساب خود را در کادر مشخص شده وارد نمایید. لطفا توجه داشته باشید که شماره کارت قابل تبدیل به شبا نیست و حتما باید شماره حساب خود را داشته باشید.

دریافت شماره شبا از روی شماره حساب

شماره شبا چیست؟

شبا عنوانی اختصاری است برای «شناسه حساب بانکی ایران». به ‌این ‌ترتیب‌ که هر شماره حساب بانکی‌ای طی فرایندی ساده به شماره «شبا» تبدیل ‌خواهد شد (که در ادامه همین مطلب به چگونگی این فرآیند نیز خواهیم پرداخت) این شماره‌ ۲۴ رقمی که بر اساس استاندارد ۱۳۶۱۶-ISO و به‌منظور تسهیل و هماهنگ‌سازی مبادلات بین‌بانکی و بین‌المللی بانک‌های کشور، از سوی بانک مرکزی تبیین ‌شده‌ می‌تواند از راحت‌ترین راه‌های الکترونیکی ممکن باشد برای انواع نقل‌وانتقالات مالی بین تمامی سامانه‌های بانکی کشور. چرا که با این شماره، نه به نام بانک نیاز است و نه به کد شعبه و نوع حساب و چه و چه؛ بلکه شما تنها با در دست داشتن این شماره می‌توانید از هر کدام حساب‌هاتان به هر حساب دیگری به‌ راحت‌ترین شکل ممکن هر مبلغی که می‌خواهید را حواله‌ کنید.
اگرچه در محاسبه و دریافت شماره شبا از شماره‌حساب مربوط به نظام شماره‌گذاری داخلی بانک‌ها استفاده می‌شود اما درنهایت شیوه‌‌ رسیدن به این شماره‌ به‌کل از نظام شماره‌گذاری داخلی هریک از بانک‌‌ها مستقل است و مطابق با ضوابط IBAN (Internet Bank Account Number) تنظیم می‌شود که هر شماره حسابی از هر بانکی را به شکلی کاملا منحصربه‌فرد تعریف می‌کند و به منظور یکسان‌سازی شماره حساب‌های بانکی در سطح بین‌المللی به منظور تسهیل تبادلات بین بانکی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربردها و مزایای شماره شبا

این امکان با راه‌اندازی سامانه «ساتنا» (سامانه تسویه ناخالص آنی) و «پایا» (سامانه‌‌ پایای الکترونیکی) از سوی بانک مرکزی امکان‌پذیر شده و از مهم‌ترین دست‌آوردهای آن تسهیل حداکثری نقل و انتقالات و هرچه کمتر شدن درخواست انواع وجوه نقد بوده، همچنین راه‌اندازی این شیوه به شدت آمدوشد به شعبه‌‌ها را کاهش‌داده و به هرچه امن‌تر شدن انتقال پول انجامیده است.
از دیگر مزایای دریافت شماره شبا این است که به هیچ عنوان جایگزین شماره حساب شما نخواهد شد بلکه به‌عنوان شماره‌ای که از بالاترین سطح استاندارد برخوردار است در کنار شماره‌ حساب و شماره کارت بانکی‌تان قرارمی‌گیرد؛ به این ترتیب فارغ از نوع هر حسابی می‌‌بایست برای آن، شماره «شبا» متعلق به همان حساب را دریافت‌کرد.
همانطورکه پیشتر هم گفتیم برای حواله از طریق این شماره به هیچ اطلاعات دیگری نیازمند نخواهید بود و این خودبسندگی به هیچ عنوان از امنیت انتقال وجوه نمی‌کاهد چراکه تمامی اطلاعات مورد نیاز یک حساب بانکی در این شماره وجود داشته و به محض رخ دادن هر خطایی در واردکردن آن، سیستم شماره اشتباه را نپذیرفته و اشتباه پیش‌آمده را به شما گزارش خواهد کرد.

ساختار و اجزاء شبا

در این مطلب به تعیین مشخصات شناسه حساب بانکی ایران (شبا)، مطابق با استاندارد ISO-13616 می پردازیم.

تعاریف و اصطلاحات

شبا

عبارت است از شماره حساب بانکی ایران، که به منظور تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین بانکی و بین المللی بانکهای کشور در این مستند تعریف و تبیین شده و در تمام سامانه های پرداخت بین بانکی منحصراً از این نوع حساب استفاده می شود. «شبا» مستقل از نظام شماره گذاری داخلی هریک از بانکها است، اما در محاسبه «شبا» از شماره حساب مربوط به نظام شماره گذاری داخلی بانکها استفاده به عمل می آید. «شبا» مطابق با ضوابط IBAN تنظیم می شود.
ارقام کنترلی: عبارتند از ارقامی که به منظور حصول اطمینان از دریافت و ارسال کامل و بدون نقص یا تحریف «شبا»، بر مبنای مندرجات درونی «شبا» محاسبه و به عنوان بخش الزامی «شبا» بدان افزوده می شوند.

IBAN

حروف اختصاری «International Bank Account Number»، شناسه ایست که یک شماره حساب خاص را در یک بانک بصورت یکتا معرفی می کند. این شناسه مطابق با استاندارد بین المللی ISO-13616-2007 تولید شده و به منظور یکسان سازی شماره حسابهای بانکی در سطح بین المللی به منظور تسهیل تبادلات بین بانکی، مورد استفاده قرار می گیرد.

BBAN

حروف اختصاری «Basic Bank Account Number»، شناسه ایست شامل شناسه بانک که به صورت یکتا یک حساب خاص را در یک بانک در یک کشور خاص مشخص می کند.

قواعد کلی شبا

قواعد ساختاری شبا

• هر کاراکتر تنها می تواند یکی از حروف بزرگ الفبای انگلیسی [A-Z] یا یک رقم انگلیسی [۰-۹] باشد. استفاده از هیچ کاراکتر دیگری، از جمله اعداد و حروف فارسی مجاز نیست.
• طول شبا دقیقاً باید معادل ۲۶ کاراکتر باشد. شماره های کمتر یا بیشتر از ۲۶ کاراکتر مجاز نیستند.
• استفاده از حروف تنها برای کد کشور (دو رقم سمت چپ شبا) مجاز است. بقیه اجزای شبا تنها می تواند دربرگیرنده اعداد باشد.

نمایش شبا

نمایش در سیستمهای رایانه ای: در سیستمهای رایانه ای، شبا مانند نمونه زیر، به صورت یکپارچه و بدون فاصله نمایش داده می شود، مانند این نمونه:
IR0696000000010324200001
نمایش در اشکال نوشتاری: در اشکال نوشتاری، مانند فرمها و نامه ها، از سمت چپ، بین هر چهار کاراکتر، یک فاصله قرار می گیرد. در نتیجه کد شبا در فرم نوشتاری شامل ۶ دسته چهار کاراکتری و یک دسته ۲ کاراکتری در سمت راست خواهد بود. به عنوان مثال شبای مذکور در بند فوق به صورت زیر نوشته می شود:
IR06 2960 0000 0010 0324 2000 01

ساختار و اجزاء شبا

شبا یک کد ۲۶ کاراکتری است که به صورت زیر به سه بخش اصلی تقسیم می شود:

جزء	BBAN	CD	CC
توضیح	شماره حساب پایه	کد کنترلی	کد کشور: ثابت= IR
طول	۲۲ رقم	۲ رقم	۲ حرف

– یک شبا به صورت [CC][CD][BBAN] ساخته می شود. (کروشه تنها برای تفکیک اجزاء است و در شبا دیده نمی شود)
– CC به معنی کد کشور، در مورد تمامی حسابهای بانکی کشور براساس استاندارد ISO-3166-1 معادل دو حرف IR (حروف بزرگ لاتین) است. کد کشور تنها بخش حرفی شبا محسوب می شود.
– CD به طول دو رقم به معنی ارقام کنترلی یا چک دیجیت شناسه شبا می باشد.
– BBAN به طول ۲۲ رقم که شماره پایه حساب بانکی را تشکیل می دهد و در بند (۵) این سند در مورد آن بحث شده است.

ساختار و قالب BBAN

مشخصات کلی: قالب BBAN یک کد به طول ۲۲ رقم با قالب زیر است:

B19	۰	۰	۰	B2	B1	A3	A2	A1
۲۲	۰	۰	۰	۵	۴	۳	۲	۱

اجزاء BBAN: براساس جدول فوق به صورت زیر توضیح داده می شود:
شناسه بانک، که در موقعیت A1 الی A3 به طول سه رقم قرار می گیرد. شناسه بانک یک عدد سه رقمی است که براساس کد بانکها تدوین شده است. باتوجه به این که این کدها درحال حاضر دو رقمی هستند، تا اطلاع ثانوی از صفر در سمت چپ این کد برای تمام بانکها و موسسات اعتباری استفاده شده است. کد بانکها مطابق با جدول زیر تنظیم می شود:

ردیف	نام بانک	شناسه بانک
۱	بانک اقتصاد نوین	۰۵۵
۲	بانک پارسیان	۰۵۴
۳	بانک پاسارگاد	۰۵۷
۴	پست بانک ایران	۰۲۱
۵	بانک تجارت	۰۱۸
۶	موسسه اعتباری توسعه	۰۵۱
۷	بانک توسعه صادرات	۰۲۰
۸	بانک رفاه	۰۱۳
۹	بانک سامان	۰۵۶
۱۰	بانک سپه	۰۱۵
۱۱	بانک سرمایه	۰۵۸
۱۲	بانک صادرات ایران	۰۱۹
۱۳	بانک صنعت و معدن	۰۱۱
۱۴	بانک کارآفرین	۰۵۳
۱۵	بانک کشاورزی	۰۱۶
۱۶	بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران	۰۱۰
۱۷	بانک مسکن	۰۱۴
۱۸	بانک ملت	۰۱۲
۱۹	بانک ملی ایران	۰۱۷

شناسه حساب که در موقعیت B1 الی B19 قرار می گیرد. باتوجه به اینکه شماره حسابهای فعلی بانک ملی (سیستم متمرکز- سیبا) ۱۳ رقمی می باشد، با استفاده از راهکارهای ذیل به قالب ۱۹رقمی تبدیل می شود.
الف: شناسه نوع حساب که در موقعیت B1 قرار می گیرد برای حسابهای سپرده، مقداد صفر و برای حسابهای تسهیلات عدد یک تکمیل می شود.
ب: برای موقعیتهای B2 الی B19 نیز، به سمت چپ شماره حساب باید به اندازه ای رقم صفر افزوده شود که طول آن برابر ۱۸ رقم شود. بدین ترتیب با ترکیب عدد ۱۸ رقمی حاصله و کد نوع حساب (بند الف)، شناسه حساب (BBAN) به طول ۱۹ رقم تولید می شود.